Biuro podawcze i Sala Obsługi Klienta od poniedziałku do piątku od 7:00 do 15:00

KASA od poniedziałku do piątku od 8:00 do 14:00

Jesteś tutaj

Prezes Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o. w Olkuszu - Tadeusz Chwast o edukacji ekologicznej społeczeństwa


Misją firmy jest zapewnienie dostępności najwyższej jakości usług wodociągowo – kanalizacyjnych w maksymalnie efektywny sposób, uwzględniając jednocześnie ochronę środowiska naturalnego. Przedsiębiorstwo na podstawie podpisanego porozumienia ze Stowarzyszeniem Szansa Białej Przemszy prowadzi zajęcia z dziećmi i młodzieżą od 2018 roku.Stowarzyszenie jako organizacja pozarządowa uzyskało dotację z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie na zorganizowanie ścieżki ekologicznej pod nazwą „Bez wody nie ma życia”. Równolegle Przedsiębiorstwo adaptowało budynek przy ul. Wspólnej 2C w Olkuszu do prowadzenia zajęć edukacyjnych  w „UniwersytecieProfesora Wodniczka”. Grupy dzieci szkolnych i przedszkolnych miały prowadzone zajęcia w Uniwersytecie Profesora Wodniczka, gdzie były edukowane w zakresie oszczędzania wody, badania jakości wody, ochrony ujęć wody pitnej. Z kolei zajęcia na ścieżce ekologicznej obejmowały informowanie jakie piękne i cenne rośliny znajdują się na terenie ziemi olkuskiej, a szczególnie jest to kraina storczyków i roślin występujących jedynie na terenie złóż cynku i ołowiu. W 2018 roku w zajęciach uczestniczyło ponad 700 dzieci.


Zajęcia lekcyjne przeznaczone dla klas I-III dotyczyły tematyki związanej z dbałością o zasoby wody słodkiej, której pokłady w Polsce są jednymi z najniższych w Europie. Polska zajmuje 4 od końca miejsce w rankingu. Przykładowo, mamy mniej wody na mieszkańca niż Egipt. Istnieje prawdopodobieństwo, że słodkiej wody zabraknie, dlatego od najmłodszych lat musimy edukować dzieci jak racjonalnie korzystać z wody. Chcemy pokazać młodym ludziom, że nawet drobne i pozornie mało istotne działania, mają ogromny wpływ na przeciwdziałanie zmianom klimatu. Niedostatek w dostępie do wody pitnej oraz następujące niekorzystne zmiany klimatu skutkują koniecznością podejmowania działań inwestycyjnych, ale przede wszystkim edukacyjnych. Jak wskazano w Strategii Rozwoju Województwa „Małopolska 2030”: “Jednym z kluczowych postulatów istotnych z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju i zwiększenia odporności na negatywne skutki zmian klimatycznych jest kompleksowy system poprawy retencyjności zlewni województwa (..). Niezmiernie ważną rolę ma tu do spełnienia tzw. mała i mikroretencja, najbardziej potrzebna w zurbanizowanych obszarach i terenach intensywnie użytkowanych rolniczo. Do kluczowych kwestii należy poprawa jakości wód powierzchniowych i podziemnych poprzez m. in. ograniczenie zanieczyszczeń przedostających się do wód powierzchniowych i gruntowych.” Władze województwa nie mają wątpliwości, że “(...) Jednym z kluczowym problemów o skali globalnej, z którym również zmierzyć się będą musieli mieszkańcy Małopolski są skutki zmian klimatycznych.” Odpowiedzią na te wyzwania są działania Uniwersytetu prof. Wodniczka.

Wodociągi Olkuskie widząc potrzebę edukacji w tym kierunku wraz ze Stowarzyszeniem Szansa Białej Przemszy pozyskało fundusze na kontynuację edukacji ekologicznej w 2021 roku - "Powrót Uniwersytetu profesora Wodniczka”. Zastosowano nową formułę lekcyjną dostosowaną do przedszkolaków, uczniów klas I-III oraz IV-VI. Edukacja odbywała się w Uniwersytecie przy ul. Wspólnej 2c (dawna Stacja Uzdatniania Wody „Fabryka Wody”) a także w murach szkolnych dzięki czemu mogliśmy dotrzeć do większej ilości odbiorców. Tym, którzy odwiedzili Uniwersytet, mogliśmy przedstawić także terenową ścieżkę edukacyjną “Bez wody nie ma życia”, po której oprowadza pasjonat ekologii, hydrogeolog, emerytowany górnik, a aktualnie Prezes Stowarzyszenia Szansa Białej Przemszy Pan Józef Niewdana. W ramach programu przygotowane zostały ciekawe pomoce dydaktyczne i zajęcia z użyciem mini-laboratorium. Wszystko to sprawiło, że Uniwersytet prof. Wodniczka i ścieżka “Bez wody nie ma życia” stały się ciekawą formą edukacji dla dzieci i młodzieży.Profesor Wodniczek stał się postacią rozpoznawalną wywołującą uśmiech na twarzach nie tylko najmłodszych. Z zajęć dydaktycznych skorzystało ponad 1000 dzieci ziemi olkuskiej.

Działania PWiK Sp. z o.o. zostały docenione przez środowisko ekologów. Polska Izba Ekologii przyznała Stowarzyszeniu i Przedsiębiorstwu „Ekolaur Polskiej Izby Ekologii” w kategorii Edukacja Ekologiczna. Uroczyste wręczenie odbyło się w Katowicach w listopadzie 2022 roku. Nasza edukacja zyskała wielką popularność. W tej sprawie nie powiedzieliśmy jeszcze „ostatniego słowa” … komentuje Prezes Olkuskich Wodociągów - Tadeusz Chwast. Wrócimy z naszą ofertą tuż po świętach i już dziś zapraszamy do śledzenia naszej strony www.pwik.olkusz.pl oraz profilu na facebooku.

Profesor Wodniczek i jego Akademia dają między innymi odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania:
Dlaczego powinniśmy preferować picie wody z kranu?
Pochodzenie wody dostarczanej mieszkańcom powiatu olkuskiego to rzadko spotykana sytuacja! Dlaczego? Bo pochodzi ona ze studni głębionych, nie z rzek, nie ze stawów, czy innych zbiorników czy cieków powierzchniowych. Któż nie ceni sobie wody źródlanej? Powszechnie uznane przekonanie, że woda ze źródła bijącego z głębi ziemi jest zdrowa, dziś nie jest prawdziwa. Badania laboratoriów środowiskowych odkrywają przykry fakt - woda bijąca ze źródełek w 99% badanych próbek jest niezdatna do picia. Co jest powodem takiego stanu? Brak troski człowieka o środowisko naturalne spowodowała, że gleba jest tak skażona bakteriami i czynnikami chemicznymi, że woda wypływająca na powierzchnię ziemi zabiera ze sobą wszystkie te zanieczyszczenia. Picie wody źródlanej jest więc ryzykowne.
Więc o co chodzi z tą „kranówką”?
Otóż zakłady wodociągowe „wyciągają” tę krystalicznie czystą, źródlaną wodę z głębokości często sięgającą ponad 100 metrów, na powierzchnię - urządzeniami uniemożliwiającymi dostanie się zanieczyszczeń do niej. Warto wiedzieć, że zanim wodociągi zbudują taką studnię – materiały zastosowane do jej budowy musi zaakceptować sanepid . Sanepid wydaje decyzję na podstawie pozytywnego certyfikatu Państwowego Zakładu Higieny. Nic nie dzieje się więc przypadkiem!
Czy woda ta jest uzdatniana?
Woda z wodociągu powiatu olkuskiego nie jest poddawana uzdatnianiu, nie jest wzbogacana ani zubożana w jakikolwiek element! Czysta woda z serca Jury!
To dlaczego w niej tyle kamienia?
Jura – jak to jura – to wapienie czyli skały mające w swoim składzie przeważnie wapń , ale również magnez. Wytrącający się podczas podgrzewania wody kamień to dowód na wysoką zawartość w wodzie wapnia i magnezu - czyli pierwiastków zapewniających właściwe funkcjonowanie układu krążenia, krwionośnego, nerwowego.
Tak?!! A kamienie nerkowe?
Tworzenie się kamieni nerkowych to efekt niewłaściwego funkcjonowania układu moczowego, a w szczególności:
o nieprawidłowe pH moczu (zbyt zasadowe lub zbyt kwaśne),
o infekcja moczu,
o zastój moczu,
o nieprawidłowy odpływ moczu (np. na skutek przerostu gruczołu krokowego),
o brak lub zbyt mała obecność związków blokujących powstawanie złogów w moczu (np. magnezu lub cytrynianów),
o nadmierne zagęszczenie moczu (jest ono efektem przyjmowania za małej ilości płynów).
TO NIE WAPŃ ANI TWARDA WODA SĄ PRZYCZYNĄ KAMICY NERKOWEJ !
No dobrze. A te zakamieniałe czajniki, pralki, krany? To nie przeszkadza?
Owszem, ale jest to jedyna uciążliwość związana z bogactwem składników mineralnych w naszej wodzie. Trzeba świadomie wybrać: albo pijemy wodę doskonałej jakości z naszych kranów, albo montujemy urządzenia uzdatniające wodę i pijemy wodę bez mikroelementów!
Picie wody miękkiej prowadzi do rozregulowania całego organizmu i prowadzi do wielu chorób, nie tylko chorób serca i układu kostnego.
A barwa?
Woda jurajska i triasowa (bo taka jest w naszych kranach) to woda o niezwykłej przejrzystości i zupełnie bezbarwna. Ale czasami, w specyficznych warunkach wytracają się z niej mikroelementy - takie jak żelazo czy mangan – w postaci tlenków, mających barwę od żółtej do brunatnej. To zjawisko najbardziej jest widoczne na porcelanowych, białych powierzchniach w specyficznych warunkach: woda stojąca i zimna. Osady te jest łatwo usunąć.
A zapach chloru?
O tym pisaliśmy w poprzednich artykułach. Ale jeszcze raz: długość sieci wodociągowej powiatu olkuskiego to ponad 500 km. Jest to układ zamknięty. Jednak, przy przesyłaniu wody na takie odległości prawdopodobieństwo skażenia mikrobiologicznego nie jest zerowe. Z powodu, iż wynik badania mikrobiologicznego uzyskujemy po min. 18 godzinach, dlatego stosuje się zapobiegawczą dezynfekcję wody, badając jednocześnie poziom zawartości chloru oraz wykonując częste badania mikrobiologiczne wód pobranych w różnych miejscach na sieci wodociągowej. Należy mieć świadomość, że utrzymywanie zawartości chloru jest zalecane ze względu na bezpieczeństwo i jest zalecane przez sanepid.
To pić tę wodę „pachnącą” chlorem?
Tak, pić – prosto z kranu. Chlor w ilości dawkowanej przez wodociągi jest niskiego poziomu i nie szkodzi w żadnym wypadku zdrowiu. A jeżeli komuś ten zapach wybitnie przeszkadza – niech pije wodę przegotowaną. Chlor jest gazem i przy podgrzewaniu uwalnia się z cieczy, w tym przypadku z wody.
Eee… A może jednak zamontować te filtry?
Odpowiedz nie jest oczywista. Decyzja należy do nas. Podejmując tę decyzję trzeba jednak wiedzieć o tym że podłoże filtrów jest doskonałym miejscem do bytowian wszelkich mikroorganizmów w tym bakterii, wirusów. Trzeba bardzo często wymieniać filtry, a i tak nie ma 100% pewności, że mikroorganizmy nie zasiedliły się już w wewnętrznej sieci wodociągowej budynku. Często się zdarza, że woda pobrana przed wodomierzem – czyli dopływająca do budynku - jest bardzo dobrej jakości , a ta sama, ale pobrana wewnątrz budynku zawiera bakterie!
• pozbawiając wodę z mikroelementów i makroelementów tj. m.in. żelaza, manganu, sodu, wapnia, magnezu, potasu, musimy dbać by zażywać te substancje np. w postaci tabletek z apteki.
• urządzenia uzdatniające wodę są wykonane z materiałów, które również mogą zmieniać skład wody.
• wodę po uzdatnieniu trzeba okresowo badać – dla własnego bezpieczeństwa zdrowotnego. A woda z sieci wodociągowej jest badana codziennie przez laboratorium wodociągowe i kontrolnie kilka razy w miesiącu przez sanepid. Przy takiej częstotliwości badań nic nie wymknie się spod kontroli.
A woda butelkowana?
To już odrębny rozdział. Ale krótko, tu decyduje zasada: woda jak każda substancja spożywcza nie lubi leżakowania, zwłaszcza w niewłaściwych warunkach. Ta płynąca w sieci, jest w ciągłym ruchu, nie zalega – więc się nie psuje.

Kolejne działanie o niebagatelnym znaczeniu dla ekologicznej edukacji, to rokrocznie organizowany wspólnie z Powiatową Stacją Sanitarno - Epidemiologiczną w Olkuszu oraz Stowarzyszeniem Teatralno – Literackim w Olkuszu konkurs literacko – plastyczno – ekologiczny „Chrońmy Źródła Wody” pod patronatem honorowym Burmistrzów i  Wójtów naszych gmin.
Już wkrótce, w dn. 22 marca z okazji Światowego Dnia Wody ogłoszenie laureatów i wyników jego VII edycji.